Oosteindsche Veen: werkzaamheden voor hoogveen

Werkzaamheden Stheemanstraat: december-update

Het Natuurpark Moor-Veenland en Staatsbosbeheer organiseren op zondag 13 november en een week later, op zaterdag 19 november, twee bijzondere wandelexcursies door het natuurgebied Bargerveen met als thema ‘Wintergasten in het Bargerveen’. Let op! Van tevoren aanmelden! Zondagmiddag 13 november ‘wat vliegt erin’Een relatief korte wandeling door de prachtige, schijnbaar geheel verlaten winternatuur van het Bargerveen. Maar schijn bedriegt! In de schemering komen vanuit alle windrichtingen diverse groepen vogels, waaronder vele spreeuwen en enkele tienduizenden ganzen, het gebied invliegen om te overnachten in het stille en veilige hoogveen. In afwachting op wat komen gaat is dit een spannende excursie en afhankelijk van het weer en het zicht die avond met meer of minder vogels. Geschikt voor jong en oud. Zaterdagmorgen 19 november ‘wat vliegt eruit’Dit is een vrij pittige ‘vroege-vogel-ochtendwandeling’ en daarmee minder geschikt voor kleine kinderen en hen die wat slechter ter been zijn. In het toenemende ochtendlicht sta je versteld van de enorme aantallen vogels die het Bargerveen uitvliegen na hun overnachting aldaar, of vogels die vanuit het noorden overvliegen, nog trekkend op weg naar hun overwinteringsgebieden. Met wat geluk zien we ook reeds aanwezige overwinteraars zoals de klapekster. Beide excursies staan onder begeleiding van ervaren vogelgidsen en starten vanaf de parkeerplaats bij het kantoor van Staatsbosbeheer aan de Kamerlingswijk 83 oostzijde, 7894 AJ in Zwartemeer (let op: dit is letterlijk aan het einde van de Kamerlingswijk).   Zondag 13 november is de start om 15.00 uur en duurt de wandeling ongeveer 2 uurZaterdag 19 november starten we om 07.30 uur en hopen we rond 10.30 uur terug te zijn uit het veen Kosten beide excursies zijn € 7,00 per persoon.Let op: voor beide excursies is aanmelden verplicht en dat kan via e.bloeming@staatsbosbeheer.nl of bel 0031 653199389Tip: warme kleding, neem een verrekijker mee (vooral de zaterdagexcursie) en trek stevige schoenen aan.

  De Bestuurscommissie Bargerveen-Schoonebeek maakt volop plannen voor het Oosteindsche Veen. Nu nog achter de schermen, straks zichtbaar in het veld. Het belangrijkste doel is het behouden en versterken van het zeldzame hoogveen. We vinden het belangrijk om u te informeren over wat we precies gaan doen. Dit laten we zien aan de hand van kaarten en ander beeldmateriaal. We nodigen u van harte uit voor de inloopavond op dinsdag 4 oktober 2022 van 19.00 uur tot 21.00 uur in ’t Aole Gemientehoes, Kerkeind 1 in Schoonebeek   Behouden en versterken van het veen In de zomer van 2022 zijn verschillende agrarische gronden aangekocht die we gaan gebruiken om het natuurgebied te verbeteren. Hoogveen heeft vocht nodig om te blijven bestaan. Daarom gaan we regenwater langer vasthouden in het gebied. Dit doen we door sloten dicht te maken en op bepaalde plekken kades aan te leggen. Hierdoor voorkomen we verdere oxidatie en inklinking van de bodem. Door de werkzaamheden realiseren we niet alleen nieuwe vochtige heide, berkenbroekbos en veenvormende vegetaties, maar trekken we ook meer bijzondere planten en dieren aan. Zoals de zonnedauw, dopheide, heikikker, adder en de levendbarende hagedis. Tegelijk met deze werkzaamheden gaan we ook wandelpaden verplaatsen en verbeteren. Daarnaast kijken Prolander en de gemeente Emmen naar mogelijkheden voor een fietspad ten oosten van het Hekmanskanaal. Veranderend landschap Voor het aanleggen van de kades worden er bomen gekapt. Een deel van de bomen groeit na verloop van tijd weer aan, maar bovenop de kades komen geen bomen terug. Na het aanleggen van de kades kan er ook op de kades gewandeld worden. De bomen worden vervangen door andere vegetatie zoals natte heide en veenmos. U kunt zich wel voorstellen dat het gebied er over een aantal jaren anders uitziet. Dat ziet u goed op onderstaande afbeelding. Start vergunningstraject, planning en start werkzaamheden De bestuurscommissie Bargerveen Schoonebeek is al ruim een jaar (2021-2022) bezig met de planvorming voor het Oosteindsche Veen. Op basis van het gebiedsontwerp is het vergunningstraject gestart. In juni 2022 is ontheffing aangevraagd voor de wet natuurbescherming bij de provincie Drenthe. Er zijn twee agrarische stukken grond gekocht die een natuurbestemming krijgen. Hiervoor is een bestemmingsplanwijziging nodig, die is inmiddels in gang gezet bij de gemeente Emmen. Dit geldt ook voor de aanlegvergunning. Deze vergunning komt waarschijnlijk op 15 september 2022 en we verwachten dat de vergunning definitief is in december 2022. Al deze vergunningen zijn nodig voor de werkzaamheden en de uiteindelijke vernatting van het gebied. De aannemer, die nog gekozen moet worden, bereidt het werk voor tussen 1 september 2022 en 15 december 2022. De aannemer voert de werkzaamheden naar verwachting uit van februari tot en met oktober 2023. Dat is het moment waarop de machines in het veld draaien. De meeste grondwerkzaamheden staan gepland voor september en oktober 2023. De bomen worden gekapt voor 15 maart 2023, dus voor het broedseizoen begint. Vragen? Wilt u op de hoogte blijven en weten wanneer er werkzaamheden uitgevoerd worden of paden tijdelijk afgesloten zijn, houd dan de nieuwsbrief en de website in de gaten. Voor vragen of meer informatie over het project Oosteindsche Veen kunt u terecht bij Paul Kraesgenberg (p.kraesgenberg@prolander.nl) Lees op deze gebiedspagina meer over het project Oosteindsche Veen.  Afbeelding: toekomstig beeld, © Prolander.

Bijzonder maaibeheer voor planten en dieren Staatsbosbeheer startte in juni 2022 met het maaien van bijzondere graslanden in het Bargerveen. En wel op een bijzondere manier. Nee, de tractorbestuurder had niet te diep in het glaasje gekeken. Lees in dit artikel waarom er op deze manier gemaaid wordt.    Wat is er precies zo bijzonder aan? De bovenveense graslanden in het Bargerveen is de enige plek in Nederland waar grasland is aangelegd op hoogveen. Voornamelijk een mix van natte bloemrijke- en heischrale graslanden. In totaal wordt er ongeveer 140 hectare gemaaid. Maar eerst even een stukje geschiedenis. De huidige stukken land zijn zo ontstaan doordat de eerste bewoners in Nieuw Schoonebeek het water uit het veen lieten weglopen door kleine greppels. Het droge veen werd oppervlakkig gebrand. Op de achtergebleven as en veen werd boekweit verbouwd als alternatief voor graan. Wist je dat het dorp Weiteveen zijn naam te danken heeft aan deze boekweitbrandcultuur? Na de periode van het verbouwen van boekweit werden deze percelen omgevormd naar grasland.  Deze bovenveengraslanden zijn bekend om de bijzondere flora en fauna. Naast de welriekende nachtorchis, addertong, moerasviooltje en tormentil zie je ook regelmatig bijzondere vlindersoorten zoals de aardbeivlinder, bruine vuurvlinder en verschillende soorten krekels en sprinkhanen. Om deze percelen heen liggen kleine bosjes die geschikte zijn als broedplaats voor de grauwe klauwier, grasmus en het paapje. Maaien is niet zo makkelijk als we denken Om deze bijzondere bovenveengraslanden te behouden, moeten ze af en toe gemaaid worden. Dat is niet zo maar een kwestie van maaien en afvoeren. Voor het maaien doet de boswachter ecologie van Staatsbosbeheer een faunacheck. Hij kijkt of er nog levende beestjes zoals broedende vogels of zoogdieren als reeën en hazen in de graslanden zitten. Ook kijkt hij naar de samenstelling van de vegetatie. Vervolgens wordt met de tractorbestuurder besproken wat de beste manier van maaien is.   Minimaal 20% van de vegetatie wordt niet gemaaid. De overige 80% wordt meestal in twee keer gemaaid. Bloeiende planten met nectar worden gespaard, net zoals de bijzondere planten die later bloeien zoals orchideeën. Ook ruigte vegetatie zoals brandnetel wordt soms gespaard voor de dagvlinders. Voedselrijke graslanden worden soms twee keer gemaaid. Elk jaar blijft minimaal 20% van de vegetatie staan. Deze 20% van de graslanden wordt daarop op volgend jaar gemaaid. Het is aan de tractorbestuurder welke vegetatie wel en niet gemaaid wordt. Dit zijn stroken van wisselende vorm. Deze vorm van maaien noemt men sinusmaaien. Dat zie je mooi op onderstaande foto’s. Aangepaste tractoren om flora en fauna te sparen Het maaien gebeurt met aangepaste tractoren die voorzien zijn van brede banden en maaimachines. Zo krijgen we zo min mogelijk schade aan flora en fauna. De vegetatie wordt niet korter gemaaid dan 10 cm. Het strooisel op de bodem blijft op deze manier onaangetast. Dit doen we onder andere voor de tormentil. Deze kleine gele plant is een waardplant voor de aardbeivlinder. Van eind april tot begin juni zet deze vlinder zijn eitjes op de tormentil. Uit dit ei komt een rups die overleeft in het strooisel. Het jaar daarop ontpopt de rups tot een vlinder. Dit proces mogen we niet storen door te laag te maaien. De maaimachines geven een signaal als er nog dieren in de vegetatie zitten. Door langzaam en zoveel mogelijk van binnen naar buiten te maaien, krijgen aanwezige dieren de kans om zich via de vegetatie te verplaatsen en een veilige plek te zoeken. Het gedroogde gras wordt tot balen geperst. Dit is voedsel voor schapen en runderen in de winter. Als het niet geschikt is als voer, wordt het gebruikt als strooisel in de kooien.   Dit artikel is geschreven door boswachter Jans de Vries van Staatsbosbeheer. Foto links en rechts: sinus maaien, kriskrassend door het landschap heen, © Nico Westerhof.

Met de ‘Belevingskaart Het Drentse Veenland’ ontdek je bijzondere locaties en verhalen uit het veengebied. Er gaat een wereld voor je open bij het bekijken van de kaart, want je ziet letterlijk wat er te beleven is in het veengebied Zuidoost-Drenthe. Op de kaart staan routes, musea, attractieparken, wandel- en fietsroutes en cultureel erfgoed.